Bu yıl 5-8 Mayıs tarihleri arasında 2. düzenlenecek olan Yörex Fuarı’na hazırlanan Döşemealtı Belediyesi, dünyaca ünlü halılarıyla yerini alacak. 2. Yörex Fuarı’na özel el dokuması halılarıyla hazırlanan Döşemealtı Belediyesi, Antalya’nın iki coğrafi işaretinden birisi olan Döşemealtı Halısı’nı ziyaretçilere tanıtacak.
Döşemealtı Belediye Başkanı Nurettin Tursun yaptığı açıklamada, dünyaca ünlü halımız geçmişimizin bize mirasıdır dedi. Başkan Tursun, ‘12. yüzyıldan sonra Anadolu'ya gelip Antalya ve çevresine yerleşen Teke Yörükleri, yöremize adını verdikleri gibi kültürlerini de yaymışlardır. Döşemealtı Halısı, göçebelik, hayatında yaşamın temel parçası olmuş ve büyük bir önem kazanmıştır. Bu somut olmayan kültürel mirasımız Döşemealtı Halısı’nı yaşatmaya çalışıyoruz’ dedi.
Başkan Nurettin Tursun açıklamasında, ‘Analarımız bacılarımız tezgahlarda zaman olmuş, barışı anlatmışlar. Zaman olmuş, motiflerle mutluluklarını, acılarını, hasretlerini dokumuşlar kalemle çizer gibi. Bazen bir kekliği, bazen devenin çanını kendisini, doğanın güzelliğini işlemişler ilmik ilmik. Altlarına yazgı, genç kızlara çeyiz yapmışlar. Belki emeklerinin karşılığını alamadılar ama, Döşemealtı’nın ismini dünyaya duyurdular. Ne kadar teşekkür etsek emeklerinin karşılığını ödeyemeyiz’ dedi.
Döşemealtı Halısı’nın özellikleri;
Döşemealtı Halısı özgün motifleri ile taban halısı olarak karşımıza çıkabilir. Oysa genelde, 80x120 cm. boyutunda, 125x180 cm. boyutunda seccade, 75x300 cm. boyutunda yolluk halısı dokunmaktadır.
Atkısı, çözgüsü yün olan halının ipi, koyun kırkıldıktan sonra hazırlanır. Kadınlar yünü ve yapağıyı yıkarlar. Yıkanan yün, elle liflere ayrılarak, yayla atılır ve kirman ile eğrilir ve engerekle bükülür.
Bükme işlemi bittikten sonra, tabiattan elde edilen kök boyalarla ipler boyanır. Boyanan ipler halı dokuma işleminde atkı ve çözgü olarak kullanılır. Döşemealtı halıları ters düğüm yani ‘Gördes Düğümü’ ile dokunur.
Günde sekiz saat halı dokuyan bir kişi yirmi günde, 125x180 cm. boyutundaki seccade halıyı tamamlar. Söz konusu halılarda yer alan renkler ise kırmızı, mavi, lacivert, bordo, yeşil, siyah beyazdır. Zemin rengi olarak kırmızı, mavi, bordo ve lacivert görülmektedir.
Döşemealtı yöresinde dokunan halı adları şöyledir:
Halelli, Toplu, Kocasulu, Dallı, Dallı-Akrepli, Mihraplı (Camili), Akrepli, Terazili-Toplu-Yastıklı, Bayraklı, Dokuz Toplu (Yıldızlı), Kuleli Yıldızlı Toplu, Laleli Mihraplı, Koyun Haplı Dallı, Heybe Toplu ve Ambarlı'dır. Elde bulunan en eski Döşemealtı Halısı ise bugün Antalya Müzesi'nde sergilenmekte olan Halelli'dir. |