Memorial Antalya Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Şirin Elmi, okul gibi kalabalık gurupların bulunduğu yerlerde başta grip olmak üzere hepatit-A gibi bulaşıcı hastalıkların yıkanmayan eller sebebiyle hızla yayılabileceğini belirterek, el hijyeni konusunda tavsiyelerde bulundu.

Ellerinizin hastalık vizesi mi yoksa bir koruma kalkanı mı olacağına siz karar verin

Yaşamın temel ihtiyacı olan su ve besinler, temininden tüketimine kadar geçen aşamalarda hijyenik koşullara dikkat edilmemesi durumunda zararlı hale gelebilmekte ve sağlığımız için tehlike oluşturmaktadır. Günlük yaşantımızdaki tüm ihtiyaçlarımızı ellerimizle karşılıyoruz. Dolayısıyla çevremizle sürekli temas halinde olan ellerimizle birçok bulaşıcı hastalık taşınabilmektedir. Temiz görünen ellerde bile hastalık yapıcı binlerce mikroorganizma bulunabilir. Kaldı ki her yere dokunduğumuz ellerimizin temiz kalması mümkün değil. Grip, sarılık, ishal yapan etkenler, barsak parazitleri eller aracılığı ile ağzımıza, oradan da vücudumuza yayılır.

Eller gün boyu sık sık yıkanmalıdır

Çocukların vücut direnci daha zayıf olduğu için daha kolay hasta olmaktadırlar. Çocukların önemli kısmı, sadece ellerini yıkamadığı için çevresinden aldığı mikroplar nedeniyle hastalanmaktadırlar. Özellikle tuvaletten sonra ellerin gerektiği gibi yıkanmaması, okulda çocuklar arasında yapılan silgi, kalem gibi eşyaların alışverişinde bile mikrop transferi olabilmekte, öksürme ve hapşırma ile bu eşyalara bulaşan hastalık yapıcı mikropların eller aracılığıyla vücuda alınabilmektedir. Bu sebeple okulda ve bulunduğumuz her yerde el yıkamak çok önemlidir.

Toplu bulunulan yerlerde sıvı sabun tercih edilmelidir

Hijyen, korunma yöntemlerinin ilk basamağıdır. Kişilere hastalıkların bulaşma yolları anlatılıp, korunmada en başta gelen yöntem olan bireysel temizlik öğretilmelidir. Özellikle el yıkamanın önemi vurgulanmalıdır. Birçok enfeksiyon hastalığının kontrolünde kişisel temizlik alışkanlıkları çok önemlidir. Hastalıklardan korunmada en iyi, en etkili ve en ucuz yöntem el yıkamadır. Küçük yaştan itibaren el yıkama alışkanlığının geliştirilmesi ile hastalıklarla mücadele başlamış olur. Okul çağında da bu alışkanlığın devam ettirilmesi çok önemlidir.

• Yemek yemeden ve yemek yedikten sonra
• Tuvaleti kullandıktan sonra
• Çiğ et, tavuk, balık ve yumurtaya dokunduktan sonra
• Bozulmuş gıda ve çöplere dokunduktan sonra
• Hapşırma ve öksürme sırasında ağzımızı ellerimizle kapattıktan sonra
• Toplu taşıma araçları, para alış verişi, ortak telefon kullanımından sonra
• Kedi, köpek ve diğer hayvanları elledikten sonra
• Okuldan ve işten eve geldikten sonra mutlaka doğru yöntemle elle yıkanmalıdır.

El hijyeninde amaç zararlı mikropları uzaklaştırmaktır. Sadece su ile yapılan temizlik göz ile görünür kiri uzaklaştırılmakta fakat etkili bir hijyen sağlamamaktadır. Tam bir temizlik için su ile birlikte sabun kullanılması gerekmektedir. Özellikle toplu bulunulan yerlerde sıvı sabun tercih edilmelidir.

Elleri doğru teknikle yıkamak gerekiyor

Eller nasıl yıkanmalı?

• Eller ılık su ile ıslatılır, sabun ellerin tüm yüzeylerine dağıtılır ve iyicene köpürtülür.
• Bilekler, avuç içleri, parmaklar, parmak araları, el sırtı ve tırnak içleri en az 30 saniye kuvvetlice ovulur.
• Eller iyice durulanır.
• Özellikle halka açık ve toplu yerlerde tek kullanımlık havlu kağıt ile eller kurulanır.
• Kurulamada kullanılan kağıt havlu ile musluk kapatılır ve çöp kutusuna atılır.