Adını Piraziz İlçesinin Piraziz Köyünden alan Piraziz elması; rengiyle, kokusuyla, tadıyla, aromasıyla, beyaz etli, mayhoş, sulu ve dayanıklı olup Çevre köylerde yetiştirilenlerden farklı özellikte olması ona;
“ Piraziz elması” ismini kazandırmıştır.
Türünün en bariz özelliği, fenolojik olarak çiçeklerinin mayıs ayında açmasıdır. Yörede GEÇCi ÇEŞİT' olarak bilinir. Bu özelliğinden dolayı ilkbaharın sis ve soğuğundan Mayıs donlarından, mantarı hastalıklardan etkilenmez.
Üretimin tavan yaptığı 1975-1985 yılları arasında Girişimci ruha sahip Rahmetli Fahri KELEŞ Yöre çiftçilerinden Yılda 350-500 ton elma toplayarak Tokatlı, Amasyalı ve Afyonlu Meyve suyu Fabrikalarına satılmasına aracı olmuş. Üreticilerin Piraziz elmasından ek gelir elde etmesine katkıda bulunmuştur.
Günümüzde Piraziz elmasını yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bırakan başlıca nedenler;
Bakım ve budamanın önemi bilinmeyip yapılmaması, Ağaçların erken yaşlanıp kurumasına neden olmuş,
Yoğun kar yağışı yükünü taşıyamayıp, mevcut ağaçlar kırılmış,
Fındık ocaklarına gölge yapması inancı sonucu elma ağaçları kesilmiş,
Kontrolsüz büyüyen ağaçlarda Üreticiler hasat sırasında elma ağacından düşüp sakat kalmış ağaçlar kesilerek cezalandırılmış,
Yakacak-odun ihtiyacının karşılanması ve yerine yenilerinin dikilmemesi gibi nedenler Piraziz Elmasını yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bırakmıştır.
Halk arasında şeker hastalığına iyi geldiği bilinen ve Halk pazarında tüketiciler tarafından aranır olması ve bilimsel olarak günlük tüketilecek 3 adet elmanın 2 ayda yaklaşık %10 oranında kolesterolün düşmesine yardımcı olduğu, kötü kolesterol (LDL) oranını düşürdüğü, iyi kolesterol (HDL oranını da 4 misli yükselttiği saptanan
Piraziz elmasını;
Çocuklarımıza, Torunlarımıza Gelecek kuşaklara tattırmak şeker ve kolesterol hastalarının meyve ihtiyacını karşılamak için,
Piraziz’in Dünyaya açılan penceresinden insanlığa sunmak mevcut ağaçları koruyarak,
Yeni elma bahçeleri tesis ederek olacaktır.
Habip AYDIN
|
