Son yıllarda ülkemize bulaşmış, tarım ve kentsel alanlarda sorun oluşturmaya başlamış istilacı bir böcek türü olan Yalancı kelebek (Ricania japonica) Karadeniz Bölgesi sahil kesiminde hızla yayılmış durumdadır. Özellikle Rize, Trabzon ve Artvin illerinde popülasyonu yoğun olan bu zararlın son yıllarda Giresun ilinde de popülasyonu artış göstermiştir. Yalancı kelebek adı verilen bu zararlı tarım ürünlerinde, park ve bahçelerdeki süs bitkileri ve çalılarda zarar yapmasının yanı sıra geceleri evlere ışığa gelmelerinden dolayı insanlara da rahatsızlık vermektedir.
Yalancı kelebeğe karşı Tarım ve Orman Bakanlığı 2016 yılında, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, ÇAYKUR ve 5 Araştırma enstitüsü ile birlikte ülkesel bir proje başlattı. Bu projede Fındık Araştırma Enstitüsü de yer almakta olup, enstitü bazı bitki esanslarının zararlıya karşı etkilerini araştırmaktadır.
Giresun ilinde zararlının populasyonu Rize, Trabzon, Artvin illerindeki kadar yoğun değildir. Ancak özellikle sahil kesimlerde zararlının varlığı bilinmektedir ve son birkaç yıldır evlerde de görüldüğüne ve rahatsızlık verdiğine dair şikayetler gelmektedir. İlimizde zararlı popülasyonunun yoğun olmaması önemli bir avantaj olup populasyonun artmaması için alınması gereken bazı tedbirler bulunmaktadır. Alınacak tedbirler ile ilgili FAE tarafından 24.09.2018 Pazartesi günü Valilik toplantı salonunda Giresun Belediyesi Park ve Bahçeler Genel Müdürlüğü ile Giresun İl Özel İdaresi yetkilileri ve Merkez köy ve mahalle muhtarlarına yönelik bir toplantı düzenledi.
Toplantıda zararlı tanıtılarak hangi bitkilerde zarar yaptığı, nerelerde yumurta bıraktığı ve Giresun’da toplantıya katılan paydaşlarla ortak hareket edilerek yapılacak budama çalışmalarıyla bu zararlının popülasyonunun düşürülebileceği ve yapılması gereken kültürel mücadele hakkında bilgi verildi.
“Yalancı kelebeğe karşı alınacak tedbirlerin başında kültürel mücadele gelmektedir. Yalancı kelebeğin yumurta bıraktığı bitki artıklarının budanması ve daha sonra yakılarak imha edilmesi ile populasyon önemli derecede azaltılabilmektedir. Zararlı kış mevsimini yumurta döneminde geçirir. Zararlı yumurtalarını özellikle otsu ve çok yıllık bitkilerin taze sürgünlerine, yarı odunsu ince dallarına, kabuk altına, doku içerisine toplu halde bırakırlar. Yumurta koymak için daha çok kuru ya da kurumaya yüz tutmuş ince sürgün ve dalları tercih ederler. Bu dönemde yapılacak mücadelele ile zararlının yumurtaları yok edileceği için ilkbahar/yaz dönemindeki nimf ve ergin populasyonu da oldukça azalmış olacaktır. Sonbaharda başlayan mücadeleye mayıs ayına kadar devam edilebilir.”
Yalancı kelebek, sebze, meyve, süs bitkileri, çalı formundaki bitkiler ve yabancı otlar gibi pek çok konukçu bitki ile beslenmektedir. Bu konukçu bitkiler fasulye, biber, patlıcan, lahana, salatalık, mısır, kivi, incir, yenidünya, karayemiş, böğürtlen, asma, elma, şeftali, yabani hurma, mandalina, ceviz, kestane, fındık, çay, kızılağaç, mürver, ortanca, eğrelti otu, ısırgan, akasya, pelin, lavanta şeklinde sayılabilir. Fındık konukçuları arasında görülse de fındık için önemli bir zararlı değildir.
|